Szkoła w Zalasiu — ponad 100 lat temu.
Geneza szkoły w Zalasiu sięga czasów Królestwa Polskiego. Według informacji zebranych od najstarszych mieszkańców wsi przypuszczalnie datę powstania szkoły można określić na około 1892 r. Była to szkoła rosyjska. Językiem obowiązkowym był język rosyjski, w którym też nauczano wszystkich przedmiotów za wyjątkiem języka polskiego i religii.
Szkoła miała charakter „sezonowy”, gdyż nauka odbywała się prawie wyłącznie zimą. Wtedy bowiem dzieci były wolne od zajęć w gospodarstwie. Dzieci niezbyt chętnie garnęły się do tej szkoły, musiały uczyć się w obcym języku, kiedy swojego ojczystego jeszcze nie znały. Nawet na przerwach nie wolno było mówić w języku polskim.
Szkoła znajdowała się w budynku prywatnym, wynajmowanym przez władze rosyjskie. Mieściła się w nim jedna izba lekcyjna i mieszkanie dla nauczyciela. Budynek ten znajdował się w części Zalasa zwanej „Walesie” pani „Mrozcynej”. Był to nieduży, drewniany budynek. Swoją funkcję pełnił przez 10 lat. Nauczycielem uczącym w tej szkole w latach 1901-1904 był Gieorgij Josifowicz Plecztajtis.
HISTORIA BUDYNKU SZKOLNEGO - drewnianego
(użytkowanego do 22.09.2002r.)
W 1905 r. zostaje oddany do użytku nowy budynek szkolny. Historia tego budynku wiąże się ściśle z historią budowy kościoła. Zalas w 1903 roku zostaje parafią. Drewniana kaplica z 1900 roku nie spełnia roli świątyni parafialnej. Ludzie starają się o zezwolenie na budowę kościoła. Car nie jest przychylny tym prośbom. Ostatecznie jednak zgadza się na budowę kościoła pod warunkiem, że najpierw będzie wybudowana szkoła. Na zebraniu wiejskim ludzie wyznaczyli osobę, która miała zająć się budową szkoły. Był to Franciszek Więcek, który słynął z budowy różnych obiektów, między innymi posterunków granicznych. Pieniądze na budowę szkoły pochodziły od cara, a teren, na którym miała zostać wybudowana szkoła był tak dobrany, aby dzieci z sąsiednich wsi, w których nie było szkoły miały mniej więcej jednakową do niej odległość.
W 1914 roku wybuchła wojna. Nauka w szkole zostaje zawieszona. W budynku szkolnym Rosjanie organizują szpital. Obok szkoły tworzą zaś cmentarz, na którym chowają swoich żołnierzy. W 1915 roku załamał się front rosyjski. Rosjanie pośpiesznie wycofując się, ewakuowali całe wsie kurpiowskie, budynki palili. W miejsce Rosjan przyszli Niemcy, zajęli „szpital”, a osiedlili się w plebanii.
Po zakończeniu I wojny światowej w budynku szkolnym opuszczonym przez Niemców przystąpiono do porządków. Pozbywano się niepotrzebnego sprzętu, resztę zaś uzdatniano na potrzeby szkoły, Zniszczony budynek trochę podreperowano. W 1921 roku było w Zalasiu 6 klas. Szkoła nie mogła pomieścić tak dużej liczby uczniów, więc jedna klasa uczyła się zawsze po domach, w kolejności u każdego z uczniów.
W r. szk. 1925/1926 zapisanych do szkoły było 144 dzieci, nauczycieli zaś było dwóch. Z roku na rok dzieci i nauczycieli przybywało.
